titel | Escousijnsche tonsteen, anker van boei of ton |
---|---|
inventarisnummer | 18188 |
collectie | Wrakopruiming |
museum | Zeeuws maritiem muZEEum |
omschrijving | Deze steensoort, ook wel 'petite granite' genoemd, werd in Zuid Nederland toegepast. De naam komt van Escaussines in Henegouwen, waar deze blauwe hardsteen (Arduin) in het z.g. bekken van Namen gevonden werd. In 1818 is men begonnen deze stenen te gebruiken. Uit de boeken: Escousijnsche steen: Was ook bekend onder de naam 'harde steen'. Deze steensoort behoorde tot het Graauwwak of overgangskalk. De kleur was lichtblauw, de korrel fijn en de steen over het geheel van vrij gelijkvormig weefsel, helder van klank en scherp van breuk. Hij moest overal van dezelfde dichtheid zijn en het water niet opzuigen. De steen werd harder in aanraking van de lucht. Deze eigenschappen vond men alleen bij de harde stenen. Ook de Namensche steen was een harde steen en is wel eens gebruikt als tonsteen. De steen bestond hoofdzakelijk uit koolzuurkalk met enig asfalt en koolstof. Een nadeel was dat de steen brandvlagen (Schilverige) lagen kon bevatten; deze liepen kronkelend door de steen in verschillende richtingen. Dit maakte hem breekbaar en blootstellen aan het indringen van water kon hem bij vorst doen breken. Hierdoor was overdekt opslaan gewenst. De beste steen kwam uit Henegouwen in België, uit de mijnen bij Escousinnes, Soignies en Maífles. Voor 1858 waren de dookogen taps (boven nauw en naar onder wijder) waarin de ogen gemeed werden en opgevuld waren met lood bovenin. De ogen waren ook enigszins plat (dus niet mooi rond) Na 1858 begon men de dookogen door en door te maken en bracht men aan de onderzijde een soort borg (plaat en moer). Gewicht: het s.g. is 2,846 N.pond per m3 palm. De diameter van het oog van een 1e gr. was 45 mm en voor een 6e gr 29 mm. In 1924 bestaat nog een rekening dat een bedrijf dookogen in de stenen heeft gemaakt, dus toen werden ze nog besteld. Maar aangezien in 1903 er al gegoten betonblokken (die echter toen duurder waren!) waren, zal de overgang in de jaren 1920 van graniet naar beton plaats gevonden hebben. |
afmetingen | hoogte 40 cm breedte 85 cm diepte 94 cm diameter 45 cm |
startdatum | 1818 |
einddatum | 1885 |
Commentaar van bezoekers