Maritiem Digitaal
collectie zoeksyteem van de maritieme musea
Scheepsmodel van de Oostindiëvaarder Batavia.
| titel | Scheepsmodel van de Oostindiëvaarder Batavia. |
|---|---|
| inventarisnummer | FSM-2002-043 |
| collectie | Scheepsmodellen |
| museum | Fries Scheepvaartmuseum
 |
| maker | Onbekend |
| omschrijving | Scheepsmodel van de Oostindiëvaarder Batavia. Op spanten gebouwd. Schaal niet bekend (1:75) De romp: Het voorschip is rond en is voorzien van een galjoen. Het achterschip is gepiekt. De spiegel is plat en loopt naar boven breed uit om vervolgens weer te versmallen. De bodem is rond en is voorzien van een kielbalk. Rondhouten en tuigage: Het schip heeft een boegspriet en drie masten. De boegspriet hangt in drie voorstagen aan de fokkemast. In het galjoen is de boegspriet vastgezet met een woeling (touwlussen). Aan de achterkant steekt de boegspriet door de het galjoen en is vastgezet op de voorsteven. Onder boegspriet hangt een ra. Op de voorkant van de boegspriet een blindesteng die met een want van drie hoofdtouwen wordt gehouden op het kraaiennest op de voorkant van de boegspriet. Aan de blindesteng hangt een ra. De fokkemast staat op het voordek en bestaat uit dire delen: de mast, de marssteng en de bramsteng. Alle drie mastdelen zijn met wanten vastgezet op rusten (op de romp) en op de onderliggende kraaiennesten. Bovendien worden de twee stengen gehouden door een lopend want van twee bakstagen. Aan de fokkemast drie ra's. De grote mast bestaat uit drie delen: de mast, de marssteng en de bramsteng. Alledrie delen worden aan de voorkant gehouden door een voorstag op de fokkemast. Aan de zijkanten wordt de grote mast en de stengen daarboven gehouden door staande wanten (vastgezet op rusten aan de romp en op de onderliggende kraaiennesten) en de stengen bovendien door een lopend want van twee bakstagen. Aan de grote mast hangen drie ra's. De bezaanmast op het achterschip bestaat uit twee delen: de mast en de steng. De bezaanmast wordt gehouden door twee voorstagen (een aan de voet van de grote mast en een mest deelstagen op het staande want van de grote mast), door staande wanten (die zijn vast gezet op rusten aan de romp en op het onder de steng liggende kraaiennest) en door een lopend want van twee bakstagen. Aan de bezaanmast hangen een ra en een bezaansroede (giek van het latijnzeil). Alle masten en de blindesteng zijn voorzien van een vlaggenmast. De verstaging is van donker touwwerk. De zeilen zijn van witte katoen. Onder de boegspriet wordt een blinde gevoerd en aan de blindesteng op de voorkant van de boegsrpiet een bovenblinde. Aan de fokkemast (van beneden naar boven) een fok zonder bonnet, een voormarszeil en een voorbramzeil. Aan de grote mast (van beneden naar boven) een grootzeil, een grootmarszeil en een grootbramzeil. Aan de bezaanmast (van beneden naar boven een latijnzeil en een kruiszeil. Alle razeilen zijn bijgezet en hangen in de gij: de schoten aan de onderlijken zijn omhoog getrokken. De vallen en de schoten zijn van licht touwwerk. De blokken zijn niet voorzien van lopende schijven. Vlaggen: op het achterschip een vlag met drie maal rood-wit-blauw, op de bezaanmast een oranje vleugel, op de grote mast een rood-wit-blauwe wimpel met zwaluwstaart, op de fokkemast een gele vlag en op de blindesteng een rood-wit-blauwe prinsvlag. Het model van voor naar achter. Het galjoen is gebogen V-vormig en is voorzien van een roosterdek met reling. Op de reling en op een balk tussen de relingen korvijnagels. De onderkant van het galjoen is verzierd met snijwerk, aan de voorkant uitlopend in een galjoensleeuw. Aan het einde van het galjoen steken de kraanbalken schuin naar voren uit het voorschip. Daaraan hangen de ankers. De dwarsscheepse kraanbalken zijn niet voorzien van ankers. Op het verhoogde voordek een nagelbank, bolders, ringen en rooster en een kaapstander. Rondom het voordek een reling. In de schuine wand tussen het voordek en het lagere middendek twee toogvormige deuren. Op het midden dek twee roosters en een sloep. De grote mast staat op de overgang van middendek naar halfdek. Aan de voet van de grote mast een nagelbank. Tussen middendek en halfdek twee trappen. In het halfdek vier roosters. Aan de voorkant en aan de zijkanten van het halfdek relingen. en gemaakt, waaruit de lopen van de kanonnen steken. Ook in de verschansing van het halfdek zijn geschutspoorten gemaakt, voor vier kanonnen die op dat dek staan opgesteld. Dat maakt het totaal aantal kanonnen van dit schip 48. In het middendek is een luikhoofd gemaakt dat wordt afgesloten met twee luiken. Achter de grote mast een nagelbank. Het halfdek is verhoogd. De voorkant ervan loopt met een boog rond de grote mast en is afgesloten met een reling. In het halfdek is een rooster gemaakt (om de kruitdampen van de kanonnen op de verdieping eronder te kunnen lozen). Achter op het halfdek de bezaanmast en daarachter het dubbele stuurrad met daarboven een boogvormige dwarsbalk. Achter het halfdek de campagne. In de voorwand van de campagne is een deur gemaakt. Aan de achterkant van het campagnedek een vlaggemast (zonder vlag). Achter het halfdek nog drie verhoogde dekken: het verdek, de stuurplecht met de kolderstok van het roer en de campagne. In de voorwanden daarvan deuren die toegang verschaffen tot de bemanningsverblijven. De romp van het schip is voorzien van rusten voor de staande wanten daaronder aan elke zijde twaalf geschutspoorten waar evenzovele kanonslopen uit steken. Tegen het achterschip hangt de galerij, het toilet van het schip. De spiegel is versierd met beeldenranden , engelen en het wapen van Amsterdam. Daaronder drie toogvormige ramen met daartussen chariatiden. Onder de ramen de wulf. Net als de galerij is de wulf voorzien van gesneden consoles. Onder de wulf het roer en aan weerszijden daarvan twee naar achter gereciht kanons. Aan de bovenkant van de spiegel een lantaarn. Kleuren: De roemp is gelakt. Boven de rusten zijn de boeisels en berghouten rood en groen met accenten (relingen, beelden, consoles etc. in geel. De wulf is wit. Het snijwerk van de spiegel is beschilderd in de kleuren rood, wit, zwart, oker, en rood. De dekken zijn gelakt. De wanden tussen de verschillende dekken zijn groen en de deuren zijn rood. De relingen zijn oker met standers in rood. De galjoensleeuw is rood met geel. De rondhouten zijn gelakt. Accessoires: een vaste stander. Op de stander twee metalen plaatjes met opschrift: "Batavia 1628" en "Oude Rijkswerf Willemsoord Den Helder 7 dec. 2000). |
| afmetingen | hoogte 72 cm breedte 33 cm lengte 73 cm |
| startdatum | 2000 |
| einddatum | 2000 |
Bekijk ook
Commentaar van bezoekers