Maritiem Digitaal
collectie zoeksyteem van de maritieme musea
Vertrek van Prins Hendrik op het fregat 'Rhijn', en van gouverneur-generaal van Nederlandsch-Indië Rochussen op het freg...
| titel | Vertrek van Prins Hendrik op het fregat 'Rhijn', en van gouverneur-generaal van Nederlandsch-Indië Rochussen op het fregat 'Jason', op de rede van Vlissingen op 2 juni 1845, in aanwezigheid van Koning Willem II |
|---|---|
| inventarisnummer | P2205 |
| collectie | Picturalia |
| museum | Maritiem Museum Rotterdam
 |
| maker | Pleijsier, Ary |
| scheepsnaam | Rhijn[scheepsnaam], Jason[scheepsnaam], De Leeuw[scheepsnaam], Cycloop[scheepsnaam], Cerberus[scheepsnaam] |
| omschrijving | Het moment dat Prins Hendrik, na zijn vader Koning Willem II van het fregat 'Rhijn' naar het stoomjacht 'Leeuw' te hebben overgebracht, per sloep weer terugvaart naar de 'Rhijn', op welk moment de beide fregatten saluutschoten afvuren. Links is het fregatschip de 'Rhijn' afgebeeld, aan bakboord-achter. Rechts ervan het tweede fregat, de 'Jason', in dezelfde positie. Op de voorgrond bevindt zich een aantal sloepen met wuivende toeschouwers. Rechts van de 'Jason' ligt het Koninklijk raderstoomjacht 'Leeuw' waarvandaan een sloep (met Prins Hendrik aan boord) richting 'Rhijn' vaart. Rechts tegen de horizon de rede van Vlissingen met een aantal schepen. Links tegen de horizon een raderstoomschip onder stoom, vermoedelijk de 'Cycloop' of de 'Cerberus', welke beide marineschepen de 'Rhijn' en 'Jason' kort daarop op stroom zouden brengen.
Prins Hendrik vertrok als marine-officier (bevelvoerder op de 'Rhijn') voor een reis naar Schotland, IJsland en New Foundland en aan boord van de 'Jason' (kapitein J.F.D. Bouricius) bevond zich gouverneur-generaal Rochussen, die zich naar zijn post in Batavia zou begeven. Op de veiling van Paul Brandt te Amsterdam van april 1975 werd een sepiatekening (31x47 cm) van de hand van Arij Pleijsier geveild, vermoedelijk een voorstudie voor het schilderij en met vrijwel dezelfde voorstelling. Onder deze tekening heeft de kunstenaar de volgende tekst, de titel van de voorstelling, aangebracht: 'Het vertrek van den gouverneur Rochussen naar Nederl. Indien in 1845 op de rede van Vlissingen vertoont aan Z.M. Koning Willem II'. In diverse krantenartikelen wordt het plechtige afscheid beschreven, waaronder in de Nieuwe Rotterdamsche Courant d.d. 3 juni 1845: "Rotterdam 2 Junij Gisteren avond omstreeks 10 ure is Z.M. de koning alhier aangekomen. H.D. werd aan 's rijks werf opgewacht door den minister van marine, die tot dat einde eenige uren te voren was gearriveerd. Z.M. is met genoemden minister aan boord gegaan van 's konings stoomjagt de Leeuw, en heeft onmiddelijk de reis aanvaard naar Vlissingen, werwaarts Z.M. zich begeeft om de fregatten de Rijn en Jason te inspecteren. (Met het eerste gaat Z.K.H. prins Frederik Hendrik eenen togt doen, terwijl de nieuw benoemde gouverneur-generaal van Neerlands Indië zich met het tweede naar zijne bestemming begeeft.) Wij vernemen dat Z.M. te Vlissingen zal vertoeven tot dat beide schepen in zee zullen zijn gestoken." Van het bezoek van Koning Willem II geven verschillende kranten een meer gedetailleerd verslag, waaronder de Utrechtse Provinciale en Stads-courant van 6 juni 1845: "Vlissingen 2 Junij. Omstreeks 10 ure in den morgen kondigde een salvo uit het geschut van de vesting en dat der oorlogsschepen de komst van Z.M. den Koning ter reede dezer stad aan. - Dadelijk begaf Z.M. zich, vergezeld van den Minister van Marine, aan boord van het oorlogs-fregat den Rijn, onder bevel van Prins Hendrik, bestemd voor eenen togt naar het Noorden. - Ook het fregat de Jason, onder bevel van den kapt. ter zee Bouricius, bestemd om Z. Exc. den Gouverneur-Generaal van Neerlandsch Indië over te brengen, werd met een bezoek van Z.M. vereerd. Z.M. en deszelfs gevolg, met de sloep aan boord van den Rijn terug gekeerd zijnde, ligtten de beide fregatten het anker en werden door de oorlogsstoomschepen Cycloop en Cerberus naar zee gesleept en door Zr.Ms. stoomjagt de Leeuw gevolgd. Op de hoogte van Sluische gat verliet Z.M. en Hoogstdeszelfs gevolg den Rijn, en werd door Prins Hendrik vergezeld, aan boord van den Leeuw overgebragt, en ving den terugtogt aan: - terwijl kort daarna zich van de beide fregatten achtervolgens een donderend en voor het vaderhart indrukwekkend salut deed hooren, dat langs het spiegelende watervlak getrouw aan de oevers werd overgebragt, en het hart der aanschouwers den wensch voor het geluk van het hoofd van den staat, der hooge en mindere togtgenooten en voor den bloei van Nederland, deszaelfs Buitenlandsche Bezittingen en Marine deed ontboezemen. Om 3 ure in den namiddag passeerde Z.M. andermaal deze reede; Z. Exc. de Minister van Marine en de Vice-Admiraal Kommandant Directeur van het Departement van Marine alhier stapten aan wal; terwijl Z.M., naar men zegt, de reis over Bergen op Zoom naar Tilburg voortzette. Op morgen zal Z. Exc. de Minister van Marine alhier audientie geven." Naast de 'Rhijn' en 'Jason' vertrokken op 2 juni ook de volgende marineschepen vanaf de rede van Vlissingen: fregat 'Sambre', korvetten 'Castor' en 'Boreas', brikken 'Lynx', 'Pijl' en 'Haaij' en het stoomschip 'Bromo' (zie o.a. Utrechtse Courant d.d. 14 juni 1845). De reis van Prins Hendrik leidde naar Edinburgh (Schotland), waarover de Edinburgh Advertiser 'een breedvoerig verslag' bracht (volgens de Nieuwe Rotterdamsche Courant van 20 juni 1845), IJsland, New Foundland (St. John) en Nova Scotia (Halifax). Op 16 september 1845 keerde Prins Hendrik in Vlissingen terug (o.a. Leydse Courant van 19 september 1845). Fregat 'Rhijn' (ex 'La Vestale') is in 1813 te Rotterdam op stapel gezet en in 1816 te water gelaten. In 1874 wordt het fregat van de sterkte afgevoerd. |
| afmetingen | hoogte 126.0 cm breedte 1880 cm hoogte 136.8 cm breedte 199.2 cm dikte 6.5 cm |
| startdatum | 1845 |
| einddatum | 1845-12-31 |
Bekijk ook
Commentaar van bezoekers