Maritiem Digitaal
collectie zoeksyteem van de maritieme musea
Aardglobe door Petrus Plancius
| titel | Aardglobe door Petrus Plancius |
|---|---|
| inventarisnummer | M470 |
| collectie | cartografie |
| museum | Maritiem Museum Rotterdam
 |
| maker | Plancius, Petrus; Keere, Pieter van den; Keere, Pieter van den; Goos, Abraham |
| omschrijving | Aardglobe door Petrus Plancius, uitgegeven door Pieter van den Keere. De globe is belangrijk omdat deze aldus F.C. Wieder het enige bewijs vormt dat er tussen 1596 (Willem Barents en 1612 (datering op globe) gezocht is naar een Noord-Oost passage. J.F. Niermeyer betwijfelt dit overigens en vermoed op de globe ook Engelse invloed. Ongeveer 20 graden oost van de westkust van Spitsbergen is een kust afgebeeld met Hollandse namen (nu Edge Island)
Diameter van 26,5 cm (=10 inches), 12 segmenten met twee poolkapjes. Meridiaan van Corvo en Flores. Opdracht cartouche met rolwerk met boven links en rechts een aapje. Het linker aapje met een quadrant en ?? in zijn hand. Het rechter aapje met een astrolabium en een Jacobsstaf. De opdracht is gericht aan de admiraliteit van Holland en Zeeland en West-Friesland en de burgemeesters van de stad Amsterdam en is gesigneerd en gedateerd Pieter van den Keere 1612. Met opdracht aan de lezer links naast de algemene opdracht in cartouche afgesloten door gordijnen waarin Pieter van den Keere en Abraham Goos 'graveurs' aangeven dat de Nulmeridiaan door Corvo en Flores loopt. Tweede opdracht aan de lezer rechts van de opdracht cartouche op afzonderlijk stuk papier. Simpel bandwerk uitlopende boven in een wijzerplaat met daarbinnen de zon. Opdracht is van Petrus Plancius waarin Plancius het vervaardigen van de globe verantwoord en stelt dat hij de meest nauwkeurige hydrografische en geografische kaarten heeft gebruikt. Op de Zuidpool bestaat het cartouche uit twee delen; boven bestaat deze uit twee cirkels met respectievelijk verschillende klimaatzones en rechts de verdeling in klimaten. Daaronder een tabel met topografische namen met de eerste , middelste en laatste parallel en de nummers en plaatsen van de 'Australia Climata' Van de aardglobe van Plancius van 26,5 cm uit 1614 zijn twee staten bekend. M470 behoort tot de eerste staat. Hiervan zijn 12 exemplaren bekend (Peter van der Krogt, Globe Neerlandici). Daarnaast is een Duitse kopie uit 1691 bekend (twee exemplaren). De tweede staat werd na 1618 door Johannes Janssonius gepubliceerd: toevoeging van Straat Le Maire en verdere ontdekkingen in Zuid-Amerika ; van de derde staat is geen exemplaar bekend, mogelijk gepubliceerd door Jodocus Hondius jr na 1618. De derde staat heeft wel bestaan, aangezien er een latere Franse kopie van is. |
| afmetingen | omtrek 78 cm diameter 26.5 cm hoogte 45.0 cm breedte 39.0 cm hoogte 28.0 cm |
| startdatum | 1614 |
| einddatum | 1614 |
Bekijk ook
Commentaar van bezoekers