Maritiem Digitaal
collectie zoeksyteem van de maritieme musea
De motortanker 'Ondina' en H.M.S. 'Bengal' in gevecht met een Japanse vlooteenheid
| titel | De motortanker 'Ondina' en H.M.S. 'Bengal' in gevecht met een Japanse vlooteenheid |
|---|---|
| inventarisnummer | P3378 |
| collectie | Picturalia |
| museum | Maritiem Museum Rotterdam
 |
| maker | Julien Trip, Victor |
| scheepsnaam | Ondina[scheepsnaam], Bengal[scheepsnaam] |
| omschrijving | De motortanker 'Ondina' en H.M.S. 'Bengal' in gevecht met een Japanse vlooteenheid op de Indische Oceaan op 11 november 1942. Op 11 november 1942 voer de tanker 'Ondina' (6.341 BRT) van de Petroleummaatschappij 'La Corona', behorende tot de Shell-Groep, in de Indische Oceaan, ongeveer 500 mijl zuidwestelijk van Christmas Island en Straat Soenda, onderweg van Fremantle naar Abadan in Perzië. Als escortevaartuig fungeerde de 'Bengal'. De 'Ondina' was bewapend met een kanon van 10,2 cm alsmede enig luchtdoelgeschut. Beide schepen behielden een vaart van circa 10,5 mijl per uur. De 'Ondina' had een gemengde bemanning van Nederlanders, Engelsen en Chinezen. Zij stonden onder commando van Kapitein W. Horsman, die in Fremantle was opgestapt en zijn eerste reis maakte als gezagvoerder. De 'Ondina' vervoerde behalve brandstof voor het escorteschip ongeveer 240 ton graan in het ruim. Tegen 12.00 uur zag men twee schepen aan de horizon die, naderbij gekomen, geen antwoord gaven op het herkenningssein en spoedig daarna Japanse raiders bleken te zijn. Later bleken deze beide hulpkruisers de 'Hokoku Maru' en de 'Aikoku Maru' te zijn. Beide hulpkruisers waren zwaar bewapend met 8 kanonnen van 15 cm, enige torpedolanceerbuizen, een groot aantal stukken afweergeschut van 20 en 40 mm, alsmede elk een tweetal drijvervliegtuigen, welke per katapult afgevlogen konden worden. Beide schepen behaalden een snelheid van 21 mijl per uur. Commandanten waren respectievelijk kapitein ter zee Hiroshi Imasato en kapitein ter zee Tamotsu Oishi. Eerstgenoemde fungeerde als divisiecommandant. Ofschoon de 'Bengal' naar de 'Ondina' seinde zich uit de voeten te maken, bleef deze haar koers houden. Om 11.54 uur verbrak de 'Bengal' de kiellinie en draaide achter de Nederlandse tanker om, de vijand tegemoet. Om 12.05 openden de Japanners het vuur met een schot voor de boeg, waarop kapitein Horsman om 12.10 uur order gaf terug te vuren. De tweede stuurman fungeerde als stukscommandant en was op zijn post bij het kanon op het achterschip. Hij schoot voorzichtig en langzaam toen de vijand binnen zijn bereik was gekomen op nog geen vier mijl. Deze gaven vervolgens zwaar vuur af, eerst op de mijnenveger en later ook op de tanker. Het vijfde schot van de 'Ondina' bleek een voltreffer te zijn en het zesde eveneens. Even later constateerde men een geweldige ontploffing aan boord van de 'Hokoku Maru', die daarop snel vaart minderde en tenslotte gestopt bleef liggen, hevig brandend. Het andere Japanse schip bleef doorvuren en aan boord van de tanker ontstond een grote ravage. Een der reddingboten werd uit de davits buiten boord geschoten, de maststeng kwam omlaag en sleepte in zijn val de antenne mee, zodat de marconist, die juist bezig was geweest met het verzenden van een noodsein, gedwongen was op te houden. Om 12.45 uur had de tanker al haar ammunitie verschoten en dit maakte het schip uiteraard hulpeloos zodat de gezagvoerder besloot order te geven het schip te verlaten en in de boten te gaan. Alle geheime papieren werden over boord gezet en men hees de wufte vlag, ten teken van de overgave. Ten 13.00 uur kreeg ook de brug een treffer, waarbij gezagvoerder Horsman dodelijk werd getroffen. In sloepen en vlotten verwijderden de 55 opvarenden zich van hun schip, terwijl het Japanse schip steeds dichterbij kwam. Diens bedoeling werd snel duidelijk. De raider vuurde twee torpedo's af, welke de tanker aan stuurboord troffen. Het schip opende vervolgens een mitrailleurvuur op de weerloze drenkelingen, die het vege lijf trachtten te reden door over boord te springen. Hoofdmachinist J.F. Niekerk werd echter gedood en er waren verscheidene zwaar- en lichtgewonden. Twee Chinese schepelingen werden het slachtoffer van haaien. De grootste Japanse raider zonk, met haar verdween vermoedelijk de Japanse divisiecommandant. Voor de schipbreukelingen van de 'Ondina' zag het er niet rooskleurig uit. Om 19.00 uur ging men terug naar het nog steeds drijvende schip om proviand en drinkwater te halen. Ook was daar nog de werkboot die intact was gebleven. Aan boord bleek dat in tank 2 beide torpedo's tot ontploffing waren gekomen en het voorruim twee voltreffers had gekregen, doch dat het schip niet dieper weg zonk, dat de brand geblust kon worden en dat ook de voortstuwingsinstallatie nog kon werken. Dit betekende dat er niet veel behoefde te gebeuren om het schip weer te laten varen, in welke pogingen men ten 21.30 uur was geslaagd. Zes dagen later liep de 'Ondina' weer de (dichtstbijzijnde) haven van Fremantle binnen. Het schip bleef voor de vaart behouden. |
| afmetingen | hoogte 60.0 cm breedte 90.0 cm hoogte 76.0 cm breedte 105.6 cm dikte 7.5 cm |
| startdatum | 1960 |
| einddatum | 1980 |
Bekijk ook
Commentaar van bezoekers